Een heel aantal auteurs, politici, professoren en journalisten maant Europees President Herman Van Rompuy aan eindelijk werk te maken van een wetgeving die belastingfraude onmogelijk maakt. Dit topic staat immers op de agenda van de Europese Raad van 22 mei.
Geachte heer Van Rompuy,
Als een brede coalitie strijden wij voor fiscale rechtvaardigheid en tegen belastingontwijking, zowel in ontwikkelde landen als in ontwikkelingslanden. Wij zijn dan ook blij om te horen dat u dit onderwerp op de agenda van de volgende top van staatshoofden van 22 mei hebt geplaatst. We hopen vooral dat er een concreet engagement uit voorkomt, en een gezamenlijk standpunt over de criteria om niet-coöperatieve rechtsgebieden te identificeren. Dat werd voorgesteld door de Europese Commissie in haar actieplan van december 2012. Daarnaast moeten de EU-lidstaten een gemeenschappelijke en openbare lijst opstellen van alle niet-coöperatieve jurisdicties.
Ongeveer 1.000.000.000.000 euro gaat ieder jaar verloren door belastingontduiking en -ontwijking in de EU. Niet alleen is dit een schandalig verlies van broodnodige inkomsten, het is ook een bedreiging voor de eerlijke en transparante belastingregels en de beschikbaarheid en kwaliteit van de openbare diensten die we allemaal nodig hebben.
Het bestaan van niet-coöperatieve rechtsgebieden (zeg maar belastingparadijzen) en schandelijke fiscale praktijken is schadelijk voor zowel ontwikkelde landen als ontwikkelingslanden. Het berooft hen immers niet alleen van inkomsten, maar het ondermijnt ook het goed bestuur, de institutionele ontwikkeling en de democratische verantwoordingsplicht tussen overheden en burgers. Daarnaast hebben bezuinigingsmaatregelen de situatie in Europa nog verergerd, door in de periode 2007-2011 ongeveer 50.000 banen weg te besparen in belastingdiensten. Ook dat ondermijnt de goede bedoelingen van de lidstaten om belastingontwijking aan te pakken.
Geharmoniseerde wetgeving
Het grote aandeel van grensoverschrijdende belastingfraude en -ontwijking vereist, zoals Europees Commissaris voor Belastingen Šemeta terecht uitdrukte: "een sterk en samenhangend EU-standpunt". Eenzijdige maatregelen van lidstaten tegen belastingontduiking zullen onvoldoende zijn in een geglobaliseerde economie. Gecoördineerde actie op EU-niveau is, nu meer dan ooit, dringend nodig. De EU heeft, in aanvulling op de OESO, een belangrijke rol te spelen bij de bestrijding van de belastingontwijking, omdat het, voor alle 27 lidstaten, een efficiënte en geharmoniseerde wetgeving inzake belastingzaken kan aannemen. Bovendien speelt de EU een toonaangevende rol wanneer ze ontwikkelingslanden helpen om hun belastingstelsels te versterken, en hen zo te helpen bij hun strijd tegen belastingontwijking.
De eerste gecoördineerde actie die de 27 lidstaten zouden moeten ondernemen, is de aanbevelingen van de Europese Commissie implementeren. Deze zetten derde landen er toe aan om de minimumnormen van goed bestuur toe te passen in belastingzaken. In het bijzonder moeten de staatshoofden gezamenlijk erkennen dat de minimale criteria om een niet-coöperatief rechtsgebied te definiëren, zoals voorgesteld in deze aanbeveling, zullen zijn:
• Een aanzienlijk lagere effectieve belastingdruk, inclusief nulbelasting voor natuurlijke personen of rechtspersonen;
• Fiscale voordelen aan niet-inwoners, natuurlijke personen of rechtspersonen, en dat zonder te eisen dat reële economische activiteit wordt georganiseerd in het betrokken land;
• Wetten en regelgeving, maar ook administratieve praktijken, die de effectieve uitwisseling van informatie voor fiscale doeleinden met andere overheden belemmeren;
• Wetgevende, wettelijke of bestuursrechtelijke bepalingen die toestaan dat de bedrijfsstructuur van rechtspersonen (waaronder trusts, liefdadigheidsinstellingen, stichtingen, enz.), maar ook de eigendom van de activa of de rechten verborgen blijft.
Daarnaast moeten de staatshoofden erin toestemmen om een openbare Europese zwarte lijst aan te leggen van zulke niet-coöperatieve rechtsgebieden en dat op basis van bovenstaande criteria. Een dergelijke gemeenschappelijke lijst zal objectieve identificatie van niet-coöperatieve jurisdicties mogelijk maken en zal zorgen voor meer coördinatie en een maximale impact van sancties. Eenmaal op de lijst, moeten niet-coöperatieve rechtsgebieden automatisch geconfronteerd worden met tegenmaatregelen door alle lidstaten. Sancties moeten ook gelden voor bedrijven die niet voldoen aan de fiscale normen van de EU. Daaronder verstaan we onder andere dat de toegang tot nationale of Europese steun en openbare aanbestedingen wordt geblokkeerd. Dat werd gevraagd door het Europees Economisch en Sociaal Comité.
Ngo's, vakbonden en andere maatschappelijke actoren hebben campagne gevoerd voor betere en eerlijkere internationale fiscale regels in de toekomst.
Europese belastingbetalers, geconfronteerd met de economische crisis en bezuinigingsmaatregelen, eisen concrete maatregelen tegen belastingparadijzen.
De Europese Unie krijgt nu een grote kans om de weg te wijzen. Zij kan na forse verklaringen ook concreet bindende resultaten laten zien. Dit is alleen mogelijk als alle 27 lidstaten een echte strijd tegen belastingparadijzen omarmen.
Die strijd begint met een gemeenschappelijke bindende definitie en effectieve sancties bij niet-naleving.
Met vriendelijke groet,
- Eric Goeman, woordvoerder Attac Vlaanderen, coördinator FAN (Financieel Actie Netwerk)
- Rudy De Meyer, adjunct-directeur 11.11.11, Koepel van de Vlaamse Noord-Zuid beweging
- Alain Clauwaert, nationaal voorzitter De Algemene Centrale ABVV
- Ferre Wyckmans, Algemeen Secretaris LBC-NVK
- Guido Deckers, Nationaal ACV-propagandist voor het thema fiscaliteit
- Ludo De Brabander, woordvoerder VREDE vzw
- Francine Mestrum, Global Social Justice
- Jan Blommaert, Hoogleraar Taal, Cultuur en Globalisering Universiteit Tilburg
- Meyrem Almaci, federaal volksvertegenwoordiger GROEN
- Dirk van der Maelen, federaal volksvertegenwoordiger SP.A
- Dirk Holemans, coördinator Denktank Oikos
- Michel Vanhoorne, coördinator LEF (Links Ecologisch Forum)
- Frank Stappaerts, Het Vrije Woord - Radio
- Gie van den Berghe, gastprofessor UGent
- Chris Kesteloot, hoogleraar sociale en economische geografie KULeuven
- Anne Vanlancker, gewezen Europees parlementslid sp.a
- Bert Anciaux senator
- Frank Beke, ereburgemeester Stad Gent, voorzitter Vzw. Wereldmediahuis
- Monika barones Van Paemel, auteur, erevoorzitter PEN-Vlaanderen
- Ludo Abicht, Universiteit Antwerpen
- Karim Zahidi, filosoof Universiteit Antwerpen, lid Vooruitgroep
- Ides Niçaise, hoofddocent KULeuven
- Vera Dua, academisch consulent CDO, Universiteit Gent
- Mark Elchardus, professor emeritus Vrije Universiteit Brussel
- Ronald Commers, ere gewoon hoogleraar Universiteit Gent
- Walter Zinzen, publicist
- Gita Deneckere, hoogleraar Vakgroep Geschiedenis UGent
- Jan Dumolyn, historicus, professor Middeleeuwse geschiedenis UGent
- Rik Pinxten, emeritus hoogleraar Universiteit Gent
- Thomas Decreus, filosoof KULeuven, auteur, Vooruitgroep
- Eric Messens, emeritus hoofddocent Universiteit Gent
- Erik Swyngedouw, Professor of Geography, School of Environment and Development Manchester University
- Pieter Saey, ere-hoofddocent UGent
- Geertrui Daem, auteur
- Pascal Debruyne, onderzoeker Universiteit Gent
- Lieven De Cauter, filosoof, RITS & Kuleuven
